● 2.1 Kurs Hedeflerini ve Öğrenme Kazanımlarını Belirleme

Bir kursun öğrenme hedefleri, öğrenenlerinizin kursun sonunda başarmasını istediğiniz ölçülebilir performansa karşılık gelir. “Kurs Hedefleri” ve “Öğrenme Hedefleri” genellikle birbirinin yerine kullanılır ancak teknik olarak bunlar farklıdır. Öğrenme çıktıları, öğrenenlerin belirli bir ödev, sınıf, kurs veya programın sonunda edinmesi gereken bilgi veya becerileri açıklayan ve öğrenenlerin bu bilgi ve becerilerin kendileri için neden yararlı olacağını anlamalarına yardımcı olan ifadelerdir.(S. S. Nash, 2022)

Öğrenme kazanımları şu ana unsurlar etrafında birleşir:

• Beklenen performans seviyesi “açıkla, tanımla” gibi bir eylem yani fiil aracılığıyla ifade edilir.
• Öğrenme içeriği (e-öğrenme içeriği tasarımın temel hedefleri gibi öğrenilmesi gereken bilgi ve beceri türü) (FAO, 2021)
• Öğrenme kazanımları hedef ifadelerine benzer ancak daha spesifiktir ve genellikle Bloom’un taksonomisiyle ilişkilidir. Bilişsel seviyelerle ilgili fiilleri kullanarak öğrenenlerin bir öğrenme aktivitesinin sonunda neler yapabileceklerini açıklar.
• Ölçülebilirdir.
• Öğrenen merkezlidir.
• Fiiller, Bloom’un taksonomisi gibi bilişsel becerilerin hiyerarşisiyle ilişkilidir.

Kursu hedef ve kazanımlara uygun olarak hazırlamanın en pratik yolu, kursun içeriğini oluşturacak tüm kaynak ve etkinlikleri çevrim dışı / kitap bazlı öğrenmeyi kapsayan bir şablon ve kontrol listesi görevi gören bir kurs şablonu geliştirmektir. Kurs şablonu, genel öğrenme hedefleri ve daha spesifik öğrenme hedefleri çerçevesine göre düzenlenir ve bunlar daha sonra kurs öğretim materyalleri ve değerlendirmeleriyle tamamlanır.

Şablonunuzu geliştirirken birkaç soru sormanız gerekir. Kurstaki ve ünite seviyesindeki öğrenme hedeflerini gerçekte nasıl sınırlıyorsunuz? Onları ölçülebilir ve aynı zamanda doğru bilişsel düzeye uygun olacak şekilde çerçevelediğinizden nasıl emin olabilirsiniz?

Kursunuzu planlarken kursunuzun öğrenme hedefleriyle uyumlu olacak öğretim içeriğini seçmeniz önemlidir.

İçeriği düzenlerken basitten karmaşığa olacak şekilde düzenlemek genelde yararlıdır. Bloom’un taksonomisini rehber olarak kullanabilirsiniz. Bilgiyi geliştirin ve etkili bir iskele oluşturun ve öğretim materyalinin kursun ve değerlendirmesinin performatif yönleriyle nasıl bağlantılı olduğunu netleştirin.(Smith-Nash, 2016)

Bloom’un taksonomisi, özellikle bilişsel alanda, öğrenme hedeflerini yazmak için kullanılan en yaygın standarttır. Bloom’un taksonomisi, eğitim / öğrenme hedeflerini karmaşıklık ve özgüllük düzeylerine göre sınıflandırmak için kullanılır. İlk olarak 1948’de Benjamin Bloom tarafından geliştirilen ve daha sonra Anderson ve Krathwohl öncülüğünde güncellenen taksonomi, gelişen ve değişen koşullara göre düzenlenerek yeni hâlini almıştır. (Güler & Mert, 2022)

Bloom Taksonomisi, sonuçları tanımlamada kullanılan fiilleri seçmek ve daha sonra bunları etkinliklerle eşleştirmek için bir çerçeve oluşturmayı sağlar.

Bir kurs ve öğretim stratejisi geliştirmek için Bloom’un taksonomisini kullanmak, tasarımda hem netlik hem de tutarlılık sağlar. (S. S. Nash, 2022)

Öğrenenin öğrenmesini tanımlayan fiilleri kullanarak öğrenme çıktı ve hedeflerine ulaşmak için Bloom’un taksonomisini kullanabilirsiniz. Böylece öğrenenlerin basitten karmaşığa doğru bir sırayı takip etmelerini ve öğrenmeyi uygun şekilde inşa ederek kavram, beceri ve bilgilerin sentezlemesini, bilgi ve beceriyi inşa etmelerini sağlayabilirsiniz. (S. S. Nash, 2022), (S. Nash vd., 2014)

Aşağıdaki diyagramda görülebileceği gibi Bloom’un taksonomisinde merdivenin en alt basamağı en az karmaşık olanıdır ve sonunda en yüksek karmaşıklık seviyesine ulaşmak için yükselir:

Yenilenmiş taksonomide tek bilişsel boyut yerine hem bilgi hem de bilişsel süreç boyutlarına yer verilmiş, klasik taksonomideki sentez boyutu, değerlendirme boyutunun bir alt boyutu olarak ele alınmış ve oluşturma boyutu en üst bilişsel boyut olarak yerini almıştır.

Yenilenmiş Bloom Taksonomisi:

• Bilgiyi uzun süreli bellekten çağırma olan hatırlama (remember) basamağı, tanıma (recognizing) ve geri çağırma (recalling) olarak iki alt kategoriden oluşmaktadır.
• Yazılı ve sözlü dildeki mesaj ve anlamları fark etme olan anlama (understand) basamağı; yorumlama (interpreting), açıklama (explaining), sınıflama (classifying), özetleme (summarizing), çıkarımda bulunma (inferring), karşılaştırma (comparing) ve örneklendirme (exemplifying) alt kategorilerinden oluşmaktadır.

• Verilen durumdaki bir bilgiyi gerçekleştirme olan uygulama (apply) basamağı, yapma (executing) ve uygulama (implementing) alt kategorilerinden oluşmaktadır.
• Bir bütünü oluşturan materyalin her bir parçasının birbiriyle nasıl bir ilişkisinin olduğunu incelemek için onu parçalamaya dayalı olan analiz etme (analyze) basamağı; ayrıştırma (differentiating), bir araya getirme (organizing) ve birbiriyle ilişkilendirme alt kategorilerinden oluşmaktadır.
• Bilgi ile ilgili olarak bazı standart ve ölçütlere göre yargılamalarda bulunma olan değerlendirme (evaluate) basamağı, kontrol etme (checking) ve eleştirme (critiquing) alt kategorilerinden oluşmaktadır.
• Yenilenmiş taksonominin son basamağında bir bütünü oluşturan parçaları bir araya getirme ve orijinal bir ürün oluşturmaya dayalı olan oluşturma (create) basamağı; genelleme (generating), planlama (planning) ve oluşturma (producing) alt kategorilerinden oluşmaktadır. (BEYRELİ, Latif. (2017)).

Sonuç olarak;

• Bir öğrenme hedefi, öğrenen tarafından edinilecek bir yetkinlik veya performans yeteneğini tanımlayan bir ifadedir.
• Öğrenme hedeflerinin tanımlanması, öğrenenlerin çıktılarıyla ilgili beklentileri netleştirir.
• Kurs ve etkinlikler için hedefler belirtilmelidir.
• Öğrenme hedefleri ve ilgili konular, çeşitli sıralama yöntemleri kullanılarak mantıksal bir yapıda düzenlenir.(FAO, 2021)