1.3 Telif Hakkının Amacı

Telif hakkı için iki temel gerekçe vardır ancak bu gerekçeler yerel yasalara göre farklılık gösterir:

Faydacı: Bu gerekçeye göre telif hakkının amacı, eser sahiplerini (içerik geliştiricileri) ticari kazançlar da dahil olmak üzere bu eserlerden elde edilecek toplumsal faydalar üzerinden teşvik etmektir.

Yazarın hakları: Bu gerekçeye göre telif hakkı koruması, yazarların özgün çalışmalarıyla olan derin bağlarını tanımaya ve korumaya yarar. Bu gerekçe, eser sahiplerine atıfta bulunulmasını sağlayan ve özgün eserlerin bütünlüğünü koruyan manevi haklara dayanmaktadır.

Faydacı yaklaşım daha çok teamül hukuku geleneği ile bağdaştırılırken yazarların hakları ise tarihsel olarak medeni hukuk geleneği ile ilişkilendirilir. Bu gerekçelerden biri ya da her ikisi size hitap ediyor mu? Özgün eserlerin sahiplerine özel (münhasır) hakların verilmesini desteklediğine veya desteklemediğine inandığınız başka sebepler nelerdir?

Pek çok ülkede yazarların haklarında geleneğe dayalı manevi haklar bulunmaktadır. Bununla; yazarla eseri arasındaki bağ korunur, bazı ülkelerde bu koruma sınırsız sürelidir. Manevi haklar, telif hakkı sahiplerinin eserlerden başkalarının para kazanmasını yasaklama hakkından farklı olmakla birlikte yakından bağlantılıdır.

Farklı yasal gelenekler, bu gerekçelerden biri veya diğeriyle daha güçlü bir şekilde özdeşleşirken veya başka gerekçelere sahip olabilirken birçok telif hakkı sistemi, büyük ölçüde dış kaynaklı tarihsel nedenlere bağlı olarak hem faydacı hem de yazar hakları gerekçelerinden etkilenir ve bunlardan yararlanır (genel olarak bakıldığında tarihi nedenler bu eğitim materyalinin kapsamı dışındadır).