Bölüm 2: Telif Hakkı Yasası
3.2 Kamu Malı Olan Bir Eserle Ne Yapabilirsiniz?
Hemen hemen her şeyi yapabilirsiniz ancak bu, çalışmanın kullanıldığı ülkedeki Telif Hakkı Koruması‘nın kapsamına ve süresine bağlıdır. Ülkeye bağlı olarak örneğin, kamu malı olan bir eser, telif hakkı süresinin de ötesine geçen manevi haklar kapsamında olabilir. Bir eserin, bir ülkede kamu malı olmasına rağmen başka bir ülkede telif hakkı kapsamında olması da mümkündür. Bu, telif hakkının hâlâ geçerli olduğu durumlarda eseri özgürce kullanamayacağınız anlamına gelir.
Kamu malı olan bir çalışma, (Telif Hakkı Yasası’ndan dolayı) diğer fikri mülkiyet kısıtlamalarına tabi olabilir. Örneğin; kamu malı niteliğindeki bir hikâyenin kapağında kitabın yayıncısıyla alakalı bir ticari marka bulunabilir. Ticari Marka Koruması, Telif Hakkı Koruması’ndan bağımsız olup eser, telif hakkı kapsamında kamu malı olsa bile varlığını devam ettirebilir. Ayrıca eser sahibi, kamu malı bir eseri yeni bir esere dönüştürmek için kullandığında eser sahibi, yeni eserinin kendilerine özgü kısımları üzerinde telif hakkına sahip olacaktır. Örnek olarak bir kamu malı romana dayalı bir film uyarlamasının sahibi, film üzerinde Telif Hakkı Koruması’na sahip olacaktır. Ancak filme temel olan romanın telifine sahip olmaz.
Kamu Malı Olan Eserlerin Bulunması ve Kullanılması
Telif hakkı sona ermiş milyonlarca eser bulunduğu için ve CC0 Kamu Malı Tahsisi ile düzenli olarak başka eserler eklendiği için kamu malı büyük bir içerik hazinesidir.
Kamu Malı çalışmaları barındıran bazı siteler:
Bir çalışmanın kamuya açık olup olmadığını belirlemek her zaman kolay değildir (yardım edilebilecek birçok kaynak olmasına rağmen). Öğrendiğimiz gibi Telif Hakkı Koruması otomatiktir, bu nedenle “©” telif hakkı simgesinin olmaması, bir eserin kamu malı olduğu anlamına gelmez. Creative Commons, CC0 Kamu Malı Tahsisi’ne ek olarak telif hakkı süresi dolan çalışmaları dünyanın her yerinde etiketleyebilen Public Domain Mark (Kamu Malı İşareti) adlı bir araca da sahiptir. Bu işaretin yasal bir etkisi olmasa da ideal olarak kullanıcıların yeniden dünya çapında kamu malı olan eserleri tanıyabilmelerine yardımcı olur. 2016 itibarıyla CC’nin kamu malı araçları 90 milyondan fazla eserde kullanılmıştır.
Bir eserin nasıl kamu malı olduğu ile ilgili daha fazla kanıta ihtiyacınız olduğunda kamu malı eserlerin yeniden kullanımı için Kamu Malı İşaretini veya CC0 sembolünü arayın.
- Başka bir örnek olarak, ABD Telif Hakkı Yasası’nın 105. bölümüne göre ABD hükümetinin çalışmaları Telif Hakkı Yasası’yla korunmaz. Belirli istisnalar kapsamına girmedikçe ABD hükümet çalışmaları, kamu kaynakları olarak kabul edildiğinden kamu malıdır. ↵
