1.4 Açık Erişim Seçenekleri

Açık Erişimi tercih eden yazarlar, eserlerini birkaç şekilde yayımlayabilir. En yaygın yayımlama yöntemleri “Green” (Yeşil) veya “Gold” (Altın) açık erişimdir.

Yeşil açık erişim: Makalenin arşivlerde saklanmasına ücretsiz izin verilir. Kişisel arşivleme adı da verilmektedir. Yeşil Açık Erişim örneklerinden biri, üniversitelerin akademik kurumsal arşivleridir. Söz konusu arşivler konuya göre organize edilebilir (örneğin fizik konulu makalelerin bulunduğu arXiv arşivi) ya da kurum bazında olabilir (örneğin Chicago Üniversitesi’nin Knowledge@UChicago arşivi).

Altın açık erişim: Makalenin son hâli yayınevi tarafından açık erişim bir dergide yayımlanır ve açık lisans uyarınca kullanılmasına izin verilir. Açık erişim dergiler (a) makalelerinin halka ücretsiz sunulmasını isteyen ve (b) makalenin telif hakkını elinde tutmak isteyen yazarlardan genelde Makale İşlem Bedeli almaktadır. MİB makaleye göre sıfır ile birkaç bin dolar arasında değişmektedir. MİB’ler hakkında ek bilgi için bakınız Wikipedia. Altın Açık Erişim dergilerden biri de PLOS’tur.

HowOpenIsIt? SPARC AND PLOS tarafından hazırlanan rehber. (CC BY) Açık Erişim Dergi Dizini, açık erişim dergilerin listesini içermektedir. Aşağıda ayrıntılı açıklanan HowOpenIsIt ise açık erişimden kapalı erişimine tüm yayıncılık sistemlerinin ne kadar açık olduğunu ölçmek için hazırlanan kullanışlı bir araçtır.

Görsel 45

Açık erişim yayıncılıkta yeni geliştirilen yaklaşımlar hakkında daha fazla bilgi için ek kaynaklara göz atabilirsiniz.