Bölüm 1: Creative Commons Nedir?

1.2 Yerelleştirilmemiş Lisans

Stanford Üniversitesi’nden Hukuk Profesörü Lawrence Lessig, söz konusu yeni yasanın anayasaya aykırı olduğu görüşündeydi. “Telif hakkı” süresi yıllarca pek çok kere uzatılmıştı. Telif hakkı süresi önemlidir çünkü bir eserin ne zaman kamu malı olacağını yani ne zaman herkesin bir eseri izin alması gerekmeksizin her türlü amaçla kullanabileceği zamanı ifade eder. Bu süre, telif hakkı sistemindeki dengenin önemli bir parçasıdır. Telif hakkıyla korunan eserlerin eninde sonunda kamu malı haline gelmesini ve böylece yeni eserler oluşturmak isteyenlerin serbestçe faydalanabileceği bilgi ve üretkenlik alanına katılmasını sağlar.

Bu yeni yasa, telif hakkının ABD Anayasası’nda tanımlanan amacına yani yazarlara eserleri üzerinde sınırlı haklar vererek onları eserlerini paylaşmaya teşvik etme amacına da ters düşüyordu. Bu yasa nasıl olur da zaten mevcut bir eserin oluşturulmasını daha fazla teşvik edebilirdi?

 

Önemli Bilgi!

Prof. Lessig, kamu malına dönüşen eserleri insanların kullanımına açarak kariyer yapan bir web sitesi sahibi olan Eric Eldred’i temsil ediyordu. İkisi dava açarak bu yeni yasanın anayasaya aykırı olduğunu ileri sürdüler. Eldred-Ashcroft Davası adı verilen bu dava, sonuçta ABD Yüksek Mahkemesi’ne kadar gitti. Eldred davayı kaybetti.

Lisans

 Creative Commons Atıf-Gayri Ticari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı için ikon

Creative Commons Copyright © 2023 by Boğaziçi Üniversitesi Dijital Eğitim Koordinatörlüğü is licensed under a Creative Commons Atıf-Gayri Ticari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı, except where otherwise noted.

Bu Kitabı Paylaş