Bölüm 6: Kütüphaneciler İçin Creative Commons
1. Araştırmalara Açık Erişim
Öğrenme Hedefleri
- Açık erişimi tanımlayabileceksiniz.
- Çalıştığınız kurumda öğrencilerinize ve araştırmacılara açık erişimin faydalarını anlatabileceksiniz.
- Yazarların eserlerine nasıl açık erişim sağlayacağını öğrenebileceksiniz.
Önce Burayı Okuyun
Açık erişim literatürü dijitaldir, internet ortamındadır, ücretsizdir, telif hakkı ve lisans kısıtlamalarının çoğuna tabi değildir. Açık erişim, bilimsel ve akademik araştırmaların aktarılmasını sınırlayan mevcut “kapalı” sistemin tam tersidir. Bu mevcut sistem yavaş ve pahalıdır, araştırma için iş birliğine ve keşiflere uygun değildir. Bilimsel araştırmaların çoğu, kamu kaynaklarıyla fonlanmasına rağmen teknik, hukuki ve mali engeller nedeniyle araştırma çıktılarına erişim zorlaşmaktadır. Açık erişim yayıncılık buna alternatif bir modeldir, dijital teknolojilerin, internet ağının ve açık lisansların tüm avantajlarından yararlanarak bilimsel araştırmalara ücretsiz erişim sağlamaktadır.
Neden Önemli?
Üniversitelerdeki bilimsel araştırmaların temelinde bilgi arayışı yer almaktadır. Öğretmek, açıkça fikir alışverişinde bulunmak ve özgün araştırmalar yayımlamak, akademisyenlerin, öğrencilerin, çalışanların ve diğerlerinin bilime katkıda bulunmak için uyguladıkları yöntemlerdir. Üniversitelerdeki mevcut bilgi erişim ve paylaşım uygulamaları, araştırmanın ve bilimin yukarıda belirtilen amaçlarını ne ölçüde yansıtmakta ve desteklemektedir?
Bu ünitede, kütüphanecilerin, açık erişim yayıncılık sayesinde bilgi erişim sürecinin iyileştirilmesine ve mevcut sistem ile üniversitelerdeki açık erişim uygulama ve politikalarının uyumlu hâle getirilmesine nasıl katkı sağlayacakları anlatılmaktadır.
Görsel 42
Sizin İçin Neden Önemli?
Çalıştığınız kurum, araştırmaların açık yayımlanmasını nasıl destekliyor (veya desteklemiyor)? Akademik araştırmaları arayan öğrencilerle ve öğretim üyeleriyle nasıl iletişime geçiyorsunuz? Araştırma makalelerine erişmek isterken ücret isteğiyle karşılaştınız mı?
