Modül 23: Dizi Oluşturma (Arraying)

Öğrenme Hedefleri

Bu modülü tamamladığınızda şunları yapabileceksiniz:

  1. Çizim nesnelerinin hem kutupsal hem de dikdörtgen desenlerde nasıl dizildiğini açıklar.
  2. Nesneleri kutupsal veya dikdörtgen desenlerde dizilemek için ARRAYCLASSIC komutunu uygular.
  3. Nesneleri seçmenin beş ek yöntemini açıklar ve uygular; pencere poligonu, çapraz poligon, çit, kement penceresi ve kement çapraz penceresi.
  4. Düzgün çokgenin merkezini nasıl bulacağını ve içine nasıl çember yerleştireceğini açıklar.

Dizi Oluşturma

ARRAY komutu, nesnelerin kutupsal veya dikdörtgen bir düzende birden fazla kopyasını oluşturmak için kullanılır. Şekil 23-1 ve 23-2’ye bakın. Doğru zamanlarda kullanıldığında çok üretken olabilen güçlü komutlardan biridir.

 

Şekil 23-1 Polar Dizi

 

Şekil 23-2 Dikdörtgen Dizi
BİLİNMESİ GEREKENLER: Bir nesne dizili olduğunda, dizide oluşturulan tüm nesneler, orijinal nesnenin özelliklerini, hatta orijinal nesnenin bulunduğu katmanı bile koruyacaktır. Bu, ARRAY komutu yürütüldüğünde geçerli katmandan bağımsız olarak gerçekleşir.

AutoCAD Komutu: ARRAYCLASSIC

ARRAYCLASSIC komutu, nesnelerin dikdörtgen veya kutupsal bir düzende birden fazla kopyasını oluşturmak için kullanılan bir iletişim kutusu görüntüler.

Kısayol: none

ARRAYCLASSIC İletişim Kutusu

Örnek Çalışma: ARRAY Komutunu Kullanma – Bölüm 1

Adım 1

2D Layout English şablonunu kullanarak yeni bir çizim başlatın.

Adım 2

Çizimi AutoCAD 2D Workalong 23-1 adıyla kaydedin.

Adım 3

Object katmanı üzerinde, şekilde gösterilen iki çemberi çizin. (Şekil Adım 3)

Şekil Adım 3

Adım 4

Text katmanında, metin stilini 2D Modules kullanarak A ve B metinlerini ekleyin. Metnin yerini gözle seçin ve şekille mümkün olduğunca yakın bir şekilde eşleşen bir metin yüksekliği kullanın. (Şekil Adım 4)

Şekil Adım 4

Adım 5

Object katmanında, şekilde gösterildiği gibi 0,35 çapında bir çember ve bunları köşeden köşeye bağlayan iki çizgi çizin. Bunları sayfanın herhangi bir yerine çizin. (Şekil Adım 5)

Şekil Adım 5

Adım 6

COPY komutunu kullanarak, Adım 5’te çizdiğiniz çemberi, şekilde gösterilen mutlak koordinatlara dört kez kopyalayın. Adım 4’teki metinle aynı özellikleri kullanarak C ve D metinlerini ekleyin. (Şekil Adım 6)

Şekil Adım 6

NOT: C ve D metinlerini oluşturmanın daha hızlı bir yöntemi, A metnini C ve D’nin bulunduğu yere kopyalamaktır. Bunu yaptıktan sonra metni düzenleyin ve A’yı C ve D olarak değiştirin.

Adım 7

Array (Dizi) iletişim kutusunu açmak için ARRAYCLASSIC komutunu girin. Array iletişim kutusunda Polar Array’i etkinleştirin. Pick Center Point beni göster simgesine tıklayın. Dizinin merkez noktası istendiği için, A çemberinin merkezini işaretleyin. (Şekil Adım 7A ve 7B)

Şekil Adım 7A
Şekil Adım 7B

Adım 8

Rotate items as copied (Kopyalanan öğeleri döndür) seçeneğini etkinleştirin. (Şekil Adım 8)

Şekil Adım 8
KULLANICI İPUCU: Sağdaki şekilde gösterildiği gibi bir iletişim kutusunun içindeki Bana göster simgesi, klavyeden veri girmek yerine bir nesne, boyut veya sayısal değer seçebileceğinizi bildirir. Çizim üretkenliğini artırmak için mümkün olduğunda bu Bana göster simgelerini kullanın.

Adım 9

Select objects (Nesneleri seç) simgesine tıklayın. Nesneleri seçmeye yönlendirildiğinizde, şekilde gösterildiği gibi küçük çemberi seçmek için bir pencere kullanın. (Şekil Adım 9A ve 9B)

Şekil Adım 9A
Şekil Adım 9B

Adım 10

Total number of items (Toplam öğe sayısını) 8 ve Angle to fill (Doldurma Açısı) değerini 360,00 olarak ayarlayın. Array iletişim kutusu şekille eşleşmelidir. Tamam’ı tıklayın ve diziniz Şekil Adım 10B’de gösterildiği gibi görünmelidir. (Şekil Adım 10A. 10B ve 10C)

Şekil Adım 10A
Şekil Adım 10B
Şekil Adım 10C

Adım 11

ARRAYCLASSIC komutunu girin. 7. Adımda öğrendiklerinizi kullanarak Polar Array’i etkinleştirin ve Pick Center Point simgesine tıklayın. Dizinin merkez noktası istendiği için, B çemberinin merkezini işaretleyin. (Şekil Adım 11)

Şekil Adım 11

Adım 12

Rotate items as copied (Öğeleri kopyalandığı gibi döndür) seçeneğini devre dışı bırakın. Sağ tarafında bulunan More (Daha fazla) düğmesine tıklayın. Set to object’s default seçeneği aktifse devre dışı bırakın. Pick Base Point (Temel Nokta Seç) simgesine tıklayın. Temel noktayı seçmeniz istendiği için, küçük çemberin ortasına tıklayın.(Şekil Adım 12A ve 12B)

Şekil Adım 12A
Şekil Adım 12B

NOT: Dizilecek ve döndürülmeyecek nesne üzerindeki temel nokta nesnenin merkezi olmalıdır.

Adım 13

Select objects (Nesneleri seç) düğmesine tıklayın. Nesneleri seçmeye yönlendirildiğinizde, şekilde gösterildiği gibi küçük çemberi seçmek için bir pencere kullanın. Total number of items’ı 8 ve Angle to fill’i 360 olarak ayarlayın. Tamam’a tıklayıp dizi işlemini bitirin. (Şekil Adım 13A, 13B, 13C ve 13D)

Şekil Adım 13A
Şekil Adım 13B
Şekil Adım 13C
Şekil Adım 13D

Adım 14

Çizimi kaydedip kapatın.

Örnek Çalışma: ARRAY Komutunu Kullanma – Bölüm 2

Adım 1

 AutoCAD 2D Workalong 23-1 çizimi açın. (Şekil Adım 1)

Şekil Adım 1

Adım 2

Şekilleri referans olarak kullanıp, iki çemberi ve çizgiyi Construction katmanı üzerine çizin. Object katmanı üzerine, küçük iç çemberi çizin. (Şekil Adım 2A, 2B ve 2C)

Şekil Adım 2A
Şekil Adım 2B
Şekil Adım 2C

Adım 3

Dizi iletişim kutusunu açmak için ARRAYCLASSIC komutunu girin. Bu modülde daha önce öğretilenleri kullanarak, çizgiyi 48 kez diziniz. Dizilirken çizgiyi döndürün. (Şekil Adım 3A ve 3B)

Şekil Adım 3A
Şekil Adım 3B

Adım 4

Object katmanında, şekilde gösterildiği gibi çizgilerin ve çemberlerin kesişim noktasına yapışarak bir diş çizin. (Şekil Adım 4)

Şekil Adım 4

Adım 5

Dişi 24 kez sıralayın. (Şekil Adım 5)

Şekil Adım 5

Adım 6

Construction katmanı dondurun. Tamamlanmış çizim, şekille eşleşmelidir. (Şekil Adım 6)

Şekil Adım 6

Adım 7

Çizimi kaydedip kapatın.

KULLANICI İPUCU: Dikdörtgen dizide, ofset mesafesi nesne üzerindeki bir noktadan dizili nesne üzerindeki aynı noktaya kadar ölçülür.

Sadece nesneler arasındaki mesafenin bilindiği bir nesne dizilirken, nesnenin genişliğini sütun ofset aralığına, yüksekliğini de satır ofset aralığına ekleyin.

Eğer cismin merkezinden merkezine olan uzaklıklar biliniyorsa, bunları basitçe ofset uzaklıkları olarak kullanabiliriz.

Örnek Çalışma: ARRAY Komutunu Kullanma – Bölüm 3

Adım 1

AutoCAD 2D Workalong 23-1 çizimini açın. (Şekil Adım 1)

Şekil Adım 1

Adım 2

ARRAYCLASSIC komutunu girin. Array iletişim kutusunda, Rectangular Array (Dikdörtgen Dizi)’yi etkinleştirin. Rows (Satır) sayısını 3 ve Columns (Sütun) sayısını 5 olarak ayarlayın. Row offset (Satır ofsetini) 1,5 ve Column offset (Sütun ofsetini) 1,0 olarak ayarlayın. Select objects (Nesne seç) simgesini tıklayın ve nesne seçmeniz istendiği için, C çemberini ve çizgileri seçmek için bir pencere kullanın. (Şekil Adım 2A, 2B ve 2C)

Şekil Adım 2A
Şekil Adım 2B
Şekil Adım 2C

NOT: Pozitif X ve pozitif Y yönünde dizmek istediğiniz için bu dizide Satır ofseti ve Sütun ofsetinin her ikisi de pozitiftir.

Adım 3

ARRAYCLASSIC komutunu girin Array iletişim kutusunda, Rectangular Array’i etkinleştirin. Rows 5 ve Columns 4 olarak ayarlayın. Row ofset -0,5 ve Column ofset -0,75 olarak ayarlayın. Angle of array (Dizinin açısını) 30 olarak ayarlayın. Select objects simgesini tıklayın ve nesne seçmeniz istendiği için, D çemberini ve iki çizgiyi seçmek için bir pencere kullanın. (Şekil Adım 3A, 3B, 3C ve 3D)

Şekil Adım 3A
Şekil Adım 3B
Şekil Adım 3C
Şekil Adım 3D

NOT: Negatif X ve negatif Y yönünde dizmek istediğiniz için bu dizide Satır ofseti ve Sütun ofsetinin her ikisi de negatiftir.

Adım 4

Çizimi kaydedip kapatın.

Şekil 23-3 Nesnelerin Seçilmesi

Örnek Çalışma: Nesneleri Seçmek İçin Çokgen Pencereler ve Çitler Kullanma

Adım 1

AutoCAD 2D Workalong 23-1 çizimini açın.

Adım 2

SAVEAS komutunu kullanarak çizimi AutoCAD 2D Workalong 23-2 adıyla kaydedin.

Adım 3

Construction ve Text katmanlarını kapatın. (Şekil Adım 3)

Şekil Adım 3

NOT: Dikdörtgen pencereler ve kesişen pencereler ima edilir, bu nedenle bunları kullandığınızda W veya C girmeniz gerekmez. Nesneleri seçmek için diğer pencerelerin ve çitlerin çoğunu kullanmak için, “Select objects” isteminden sonra kısaltmayı girmelisiniz. Kısaltmalar için Şekil 23-3’e bakın.

Adım 4

Aşağıda gösterildiği gibi ERASE komutunu girin. Nesneleri seçmek için bir pencere poligonu kullanın. (Şekil Adım 4A ve 4B)

Command: ERASE Select objects: WP

First polygon point:

Specify endpoint of line or [Undo]:

Specify endpoint of line or [Undo]:

Specify endpoint of line or [Undo]:

Specify endpoint of line or [Undo]:

Specify endpoint of line or [Undo]:

Select objects:

Command:

NOT: Pencerenin son uç noktasını ilk nokta ile birleştirmeyin. AutoCAD bunu otomatik olarak yapacaktır.

Şekil Adım 4A
Şekil Adım 4B

Adım 5

Aşağıda gösterildiği gibi ERASE komutunu girin. Silinecek nesneleri seçmek için çapraz poligon penceresini kullanın. (Şekil Adım 5A ve 5B)

Command: ERASE Select objects: CP

First polygon point:

Specify endpoint of line or [Undo]:

Specify endpoint of line or [Undo]:

Specify endpoint of line or [Undo]:

Specify endpoint of line or [Undo]:

Specify endpoint of line or [Undo]:

Specify endpoint of line or [Undo]:

Specify endpoint of line or [Undo]:

Select objects:

Command:

Şekil Adım 5A
Şekil Adım 5B

Adım 6

Aşağıda gösterildiği gibi ERASE komutunu girin. Silinecek nesneleri seçmek için bir çit kullanın. (Şekil Adım 6A ve 6B)

Command: ERASE Select objects: F

First polygon point:

Specify endpoint of line or [Undo]:

Specify endpoint of line or [Undo]:

Specify endpoint of line or [Undo]:

Specify endpoint of line or [Undo]:

Specify endpoint of line or [Undo]:

Specify endpoint of line or [Undo]:

Specify endpoint of line or[Undo]:

Select objects:

Command:

Şekil Adım 6A
Şekil Adım 6B

Adım 7

Öğrendikleriniz yardımıyla COPY komutunu ve çapraz çokgen penceresini kullanarak nesneleri seçin, şekilde gösterildiği gibi 4 çemberi ve bunların çizgilerini kopyalayın.

(Şekil Adım 7A, 7B ve 7C)

Şekil Adım 7A
Şekil Adım 7B
Şekil Adım 7C

Adım 8

5 çemberi silmek için lasso pencereleri yöntemini kullanın. Bir komut girmeden, sol fare düğmesine basın ve basılı tutarken fareyi soldan sağa doğru hareket ettirin. Düzensiz şekil mavi renkte olmalıdır. Pencerenin tamamen içinde olan tüm nesneler seçilecektir. Nesne seçiliyken, Delete tuşuna basın. (Şekil Adım 8A, 8B ve 8C)

Şekil Adım 8A

NOT: Pencerenin son uç noktasını ilk nokta ile birleştirmeyin. AutoCAD bunu yapacaktır.

Şekil Adım 8B
Şekil Adım 8C

Adım 9

Lasso geçiş pencereleri yöntemini kullanın. Bir komut girmeden, sol fare düğmesine basın ve basılı tutarken fareyi sağdan sola doğru hareket ettirin. Düzensiz şekil yeşil renkte olmalıdır. Tamamen içeride olan ve pencereyi kesen tüm nesneler seçilecektir. Nesne seçiliyken, Delete tuşuna basın. (Şekil Adım 9A, 9B ve 9C)

Şekil Adım 9A
Şekil Adım 9B

NOT: Kesişme penceresinin son uç noktasını ilk nokta ile birleştirmeyin. AutoCAD bunu yapacaktır.

Şekil Adım 9C

Adım 10

Çizimi kaydedip kapatın.

Geometri Dersi:  Merkezleri Bulma ve Çemberleri Düzgün Çokgenlerin İçine Yerleştirme

Yöntem 1

Düzgün çokgenin üç kenarının orta noktasına teğet olan bir çember ekleyin. Çemberin merkezi çokgenin merkezidir. Şekil 23-4’e bakın.

CIRCLE komutundaki 3P seçeneğini kullanarak bir çember ekleyin. Üç nokta için, herhangi üç çizginin orta noktalarına yapışın.

Command: CIRCLE

Specify center point for circle or [3P/2P/Ttr (tan tan radius)]: 3P

Specify first point on circle: (mid) P1

Specify second point on circle: (mid) P2

Specify third point on circle: (mid) P3

Command:

Şekil 23-4

Yöntem 2

CIRCLE komutundaki 3P seçeneğini kullanarak çemberi ekleyin ve düzgün çokgenin herhangi üç kenarının teğet noktasına yapıştırın. Şekil 23-5’e bakın.

Command: CIRCLE

Specify center point for circle or [3P/2P/Ttr (tan tan radius)]: 3P

Specify first point on circle: (tan) P4

Specify second point on circle: (tan) P5

Specify third point on circle: (tan) P6

Command:

Şekil 23-5

NOT: Bunun sadece düzgün çokgenler için geçerli olduğunu unutmayın. Düzgün bir çokgenin tüm kenarlarının uzunluğu eşittir.

Temel İlkeler

Modül 23’teki Temel İlkeler

  1. Bir nesne ile dizi oluşturulduğunda, dizide oluşan tüm nesneler, bulundukları katman dahil olmak üzere orijinal nesnelerin özelliklerini koruyacaktır. Bu, ARRAYCLASSIC komutu yürütüldüğünde geçerli katmandan bağımsız olarak gerçekleşir.
  2. Dikdörtgen dizide, ofset uzaklığı nesne üzerindeki bir noktadan dizili nesne üzerindeki aynı noktaya kadar ölçülür.
  3. Bir Pencere Poligonu, bir poligon tarafından tanımlanan bir pencerenin tamamen içinde olan tüm çizim nesnelerini seçer. Poligon şeklindeki pencere, düz bir çizgi olarak görünecektir. Bir Çapraz Poligon ise  poligon tarafından tanımlanan bir pencerenin tamamen içinde olan ve pencereyi kesen tüm çizim nesnelerini seçer. Poligon, kesikli bir çizgi olarak görünecektir. Bir Çit, bir çizgi veya bir dizi çizgi tarafından kesilen tüm çizim nesnelerini seçer.

Laboratuvar Egzersizi 23-1

Verilen süre: 60 dakika.

Çizim Adı Şablon Birimler
AutoCAD 2D Lab 23-1 2D Layout Metric Milimetre

Adım 1

Object katmanında , şekillerde gösterilen nesneyi çizin. (Şekil Adım 1A, 1B ve 1C)

Adım 2

Ekleme ünitelerini ayarlayın ve anahtarı takın. Doğruluk için çizimi kontrol edin.

Şekil Adım 1A
Detayı
Şekil Adım 1B Boyutlandırılmış Çizim
Şekil Adım 1C
Tamamlanmış Çizim

NOT: Aşağıdaki ipuçlarını kullanmadan laboratuvar alıştırması çizimini tamamlamak için elinizden geleni yapın. Takılırsanız ve kendi başınıza tamamlayamazsanız, size yardımcı olması için aşağıdaki ipuçlarını kullanın.

İpucu 1

Çizgiyi 64 kez çizin ve ardından dizini oluşturun ve iki diş çizin (Şekil İpucu 1)

Şekil İpucu 1

İpucu 2

Şekilde gösterildiği gibi çemberleri ve çizgileri kesin. (Şekil İpucu 2A, 2B ve 2C)

Şekil İpucu 2A
Şekil İpucu 2B
Şekil İpucu 2C

İpucu 3

Gereksiz çizgileri ve yayları silin. (Şekil İpucu 3)

Şekil İpucu 3

İpucu 4

Nesneleri 16 kez sıralayın. (Şekil İpucu 4)

Şekil İpucu 4

İpucu 5

Altıgeni önce üst ve alt çizgiler yatay olacak şekilde çizin. Ölçülü çizimi kullanarak merkezini bulun. Çizildikten sonra doğru açıya bir Referans kullanarak döndürün. (Şekil İpucu 5)

Şekil İpucu 5

Laboratuvar Egzersizi 23-2

Verilen süre: 60 dakika.

Çizim Adı Şablon Birimler
AutoCAD 2D Lab 23-2 2D Layout Metric Milimetre

Adım 1

Object Katmanında, şekilde gösterilen nesneyi çizin. Sayfanın herhangi bir yerine çizebilirsiniz. (Şekil Adım 1)

Şekil Adım 1

Adım 2

Nesneyi şekilde gösterildiği gibi her bir konuma kopyalayın. (Şekil Adım 2)

Şekil Adım 2

Adım 3

Nesneyi aşağıda gösterildiği gibi sıralayın. (Şekil Adım 3)

Şekil Adım 3

NOT: Boyutlar zor olduğundan aralıklara dikkat edin. Satır ofsetini ve Sütun ofsetini bulmanıza yardımcı olması için “Örnek Çalışma: ARRAY Komutunu Kullanma – Bölüm 2” bölümünün sonundaki Kullanıcı İpucuna bakın. Dikdörtgen bir dizide, ofset mesafesi nesne üzerindeki bir noktadan dizilen nesne üzerindeki aynı noktaya kadar ölçülür.

Adım 4

Çizimi kaydedip kapatın.

NOT: Aşağıdaki ipuçlarını kullanmadan laboratuvar alıştırması çizimini tamamlamak için elinizden geleni yapın. Takılırsanız ve kendi başınıza tamamlayamazsanız, size yardımcı olması için aşağıdaki ipuçlarını kullanın.

İpucu 1

Gösterildiği gibi bir yay çizin. Dört adım şekilde gösterilmiştir. Anlamakta yardıma ihtiyacınız olursa Modül 20’deki Geometri Dersi’ne bakabilirsiniz. (Şekil İpucu 1)

                       Adım 1                                               Adım 2                                  Adım 3                                  Adım 4
Şekil İpucu 1

İpucu 2

Bir yay çizildikten sonra, onu sağ tarafa yansıtın. Sonra üstteki iki yayı alt tarafa yansıtın. Tamamlamak için çizgileri kesin ve silin. (Şekil İpucu 2)

       Adım 1                                              Adım 2                                 Adım 3                                    Adım 4
Şekil İpucu 2

Lisans

 Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisans için ikon

AutoCAD 2D'ye Giriş Copyright © 2025 by Wally Baumback is licensed under a Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisans, except where otherwise noted.

Bu Kitabı Paylaş